Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Verounico(-sènso-fueio)
Veronica aphylla
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Véronique à tige nue.
Descripcioun :Aquesto pichoto verounico flouris au desneva dins li coumbo à nèu e li pelouso roucaiouso d'auto mountagno sus cauquié. Ié dison "sènso fueio", pèr ço que fai uno longo cambo que porto li flour (1 à 6). Pamens i'a de fueio, redouno e pelouso, de 10 à 15 mm, que formon uno fausso rouseto (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto, escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veronica
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Coumbo à nèu
- Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Veronica aphylla L., 1753